Parlama Noktası

Parlama Noktası
Parlama noktası, üzerinden bir ateşleme kaynağı geçirildiğinde, yağ numunesinin üzerindeki buharın anlık olarak tutuşacağı veya parlayacağı en düşük sıcaklıktır. Parlama noktası (tipik olarak mineral yağlar için 225 derece C veya 440 derece F), bir yağlayıcının yangın ve patlama ile ilgili güvenlik tehlikelerinin bir göstergesidir. 
parlama noktası
  • Parlama noktası da tıpkı diğer tepkimeler gibi belirli test yöntemlerine sahiptir.
  • Asıl amacı numunelerin ısı kaynağı ile verdikleri tepkime sıcaklıklarını ölçmedir. 
  • Unutulmaması gereken durum ise  parlama noktasının kaynamalı bileşenlere duyarlı olduğudur. 

Tahmini okuma süresi 8 dakika

Ancak parlama noktası, yağ buharının bir ateşleme kaynağı olmadan kendiliğinden yanacağı sıcaklık (tipik olarak mineral yağlar için 360 derece C veya 650 ila 700 derece F) olan otomatik ateşleme sıcaklığı (AIT) ile karıştırılmamalıdır. Bu durum buhar türbinlerindeki EHC sistemlerinde yangına dayanıklı hidrolik sıvıların önemli bir özelliğidir.

Yağ parlar, çünkü yeterince ısıtıldığında yanıcı bir karışım oluşur. Bu da buharların ortaya çıkmasına ve havadaki oksijenle karışmasına neden olur. Bir yağın parlama noktası sıcaklığı, kabaca 3-5 mm Hg’lik bir buhar basıncına karşılık gelir.

Yağın yüzeyine küçük bir alev uygulandığında bu buharlı karışım bir an için yanacak ve kritik sıcaklığa ulaşıldığında sönecektir. Yağın sürekli ısıtılması “ateşleme noktasına” ulaşılmasına neden olacaktır.

Yakıt Seyrelmesinin Tespitinden ve Ölçülmesinde Parlama Noktası Kullanılabilir

Başlangıçta parlama noktası, depolanan veya taşınan yakıtların ve yağların yangın tehlikesini belirlemek amacıyla geliştirilmiştir. Bununla birlikte viskozite, viskozite indeksi ve özgül ağırlık gibi diğer testlerle parlama noktası, hem yağın elde edildiği ham petrolün kalitesini hem de rafinaj işleminin kalitesini ortaya çıkarmaya yardımcı olabilir. 

Parlama noktası ayrıca baz yağın geniş mi yoksa dar kesim mi olduğunu veya iki fraksiyonun bir karışımını mı (birlikte karıştırılmış farklı viskozitelere sahip iki baz yağ) temsil ettiğini belirleyebilir. Bu anlamda parlama noktası, test yağının en uçucu bileşenlerinin uçuculuğu ve içeriği hakkında bazı bilgiler verebilir.

Parlama noktalarına ulaşmadan çok önce buharlaşmaya başlayan madeni yağların aksine, bazı sentetikler bozunmaya başlayana kadar (yıkıcı damıtma) buharlaşmazlar. Bu nedenle, bu sentetiklerin parlama noktaları, geleneksel olarak rafine edilmiş benzer viskozitelere sahip mineral yağlardan çok daha yüksek olabilir.

parlama noktası

Parlama Noktası Testleri İle Yakıt Seyrelmesi Nasıl Ölçülür ?

Yakıt seyreltmesini ölçmek için daha kesin yöntemler olsa da parlama noktası, kullanılan yağ analizi uygulamalarının çoğu için yeterli olan bir başarılı/başarısız tarama aracı olarak çok kullanışlıdır. Çoğu yakıtın düşük parlama noktaları nedeniyle, bir karter yağındaki parlama sıcaklığındaki ani bir düşüş, seyreltmenin bir göstergesi olarak genellikle güvenilir olabilir. Ancak, özellikle dizel yakıt durumunda istisnalar vardır.

Bazı yağlama yağlarının hafif uçlu uçucu bileşenlerinin yakıtın ağır uçları ile bir miktar örtüşmesi olduğundan, yakıt seyreltmesinin varlığı ve parlama noktası daha az belirgin olabilir. Bu, özellikle yakıt seyreltmesinin tamamının üflemenin, yani yakıtın yanma odası yoluyla kartere girmesinin sonucu olduğu durumlarda geçerlidir.

Yakıt seyreltme ve parlama noktası, bir yağlayıcının viskozitesini azaltır. Bununla birlikte, yakıt taraması için tek başına viskozimetre kullanılabilir. Çok az incelme veya hiç incelme tespit edilemeyebilir. Nötr viskozite etkisine rağmen dağılma kaybı, aşınmaya karşı koruma ve oksidasyon kararlılığı dahil olmak üzere potansiyel yıkıcı sonuçlar ciddi bir risk oluşturmaktadır.

Parlama noktası, bir yağ analiz programının anormal yakıt seviyelerini güvenilir bir şekilde belirleme yeteneğini geliştirebilir. Yalnızca istisna testi olarak kullanıldığında bile, orijinal bir düşük viskozite sonucundan yakıt seyreltmesine ilişkin yanlış bir pozitif sonuca karşı koruma sağlayabilir.

Parlama Noktası Nasıl Test Edilir?

Viskozite gibi parlama noktası testi de her zaman yağlayıcı spesifikasyonunun standart bir parçası olmuştur. Düşük maliyeti, basitliği ve çok yönlülüğü nedeniyle test, kullanılmış yağ analiz topluluğu arasında da popülerdir. 

Yaygın olarak yakıt seyreltme için hızlı geçti/kaldı testi olarak kullanılanılır. Laboratuvar analisti, termal arıza, gama radyasyonu, solvent kirliliği, karışık (veya yanlış) yağlardır. Antifriz kirliliği gibi sorunları gidermek için kullanılmış yağın parlama noktası hakkında bilgi verebilir.

Laboratuvarların kullanılmış motor yağı analizi dışındaki uygulamalarda parlama noktası testi kullanması yaygın değildir. Bununla birlikte, makine uygulamasına, çalışma ortamına, kirlenme potansiyeline ve stres koşullarına bağlı olarak değişir. Bir parlama noktası testi, belirli arıza ve temel neden koşullarının en erken göstergesi olabilir.

Bu nedenle, tüm kullanılmış yağ analiz programları için rutin test listelerinin tanımlanmasında kullanılır. Bir yandan da kullanımı göz önünde bulundurulmalıdır. Ayrıca viskozite ve kızılötesi spektroskopi gibi rutin testler tarafından işaretlenir. Ara sıra uygun olmayan koşulları doğrulamak, teşhis etmek için kullanılan birkaç stratejik istisna testin arasındadır. 

parlama noktası

Baz Yağ Kırılması

Bazen çok yüksek lokalize sıcaklıklar, parlama noktası düşüşüne neden olur. Yağ içinde bölünmeye ve gaz oluşumuna yol açabilir. Bu durum belirli rulmanların ve dişli ünitelerinin yuvarlanma kontaklarındaki yüksek yüklü bulunur. Sıkıştırma filmlerinin yüksek parlama sıcaklıklarından (parlama noktası ile karıştırılmamalıdır) oluşabilir. Buhar veya fırınlara yakınlık nedeniyle makine yüzey sıcaklıklarının aşırı derecede yüksek olduğu durumlarda da oluşabilir.

Yüksek watt yoğunluklu tank ısıtıcılarının yanlış uygulanması da termal çatlamaya neden olabilir. Hidrolik sistemlerin havalandırılması, hava kabarcıkları aniden basınçlandırıldığında sıvıyı genellikle aşırı yüksek adyabatik sıcaklıklara maruz bırakır. Hidrolik sistemlerde, sıkıştırılmış hava kabarcıkları içindeki sıcaklıklar kendiliğinden tutuşabilir. Yetecek kadar yüksek olduğunda bu duruma duruma mikro-dizelleşme denir.

Isı kaynağı ne olursa olsun yerel yağ sıcaklıklarının 550°C’yi aşmasına izin verilmemeli. Aksi takdirde gerçek bir çatlama riski vardır. Çatlama, yağ içinde parlama noktası sıcaklığını düşüren karbondur. İnce parçacıklarının ve düşük kaynama noktalı uçucu maddelerin oluşumuna yol açabilir. Ayrıca, bir nükleer santralde yakıt işleme hidroliği durumunda da maruz kalınabilir. Gama radyasyonuna maruz kalmak, gaz oluşumuna ve daha düşük parlama noktasına neden olabilir.

parlama noktası

Bulaşma

Parlama noktası, yağ içindeki düşük kaynama noktalı bileşenlere duyarlıdır. Parlama noktasındaki bir değişiklik (yukarı veya aşağı), davetsiz bir misafirin, yani bir kirleticinin varlığını gösterebilir. Dizel ve benzin yakıtının yanı sıra, diğer yaygın düşük kaynama noktalı kirleticiler arasında bulunur. Tıpkı doğal gaz (gaz motorları ve kompresörler) ve solventler gibi.

Solvent kirliliği örneğin bir dişli kutusu nafta, gazyağı veya diğer yanıcı temizleyicilerle temizlendiğinde bulunabilir. Bazı kirleticilerin aslında parlama noktasını yükselttiği bilinmektedir. Bu durum parlama noktası testinde yaygın bir girişim olan yağdaki yüksek düzeyde su kirliliğinden kaynaklanabilir. Su kirliliği, özellikle flaşı tespit etmek için basınç değişikliği kullanır. Bazı mini flaş sistemlerinde yanlış bir düşük flaş verebilir.

Suyun kaynaması, yakıtta yanlış bir pozitif sonuç verebilir. Gaz pilot alevinin kullanıldığı durumlarda su da alevi söndürebilir. Suyla uğraşmanın bir çözümü, flaşı gerçekleştirmeden önce kalsiyum sülfat veya kalsiyum karbonat parçacıkları eklemektir. Santrifüjleme başka bir çözümdür. Kömür tozu ve glikolün uçucu yağ bileşenlerini sentezleyerek parlama noktası artışının meydana geldiği de bildirilmiştir.

Yanlış Yay / Karışık Yağ

Geleneksel olarak rafine edilmiş mineral yağlar için parlama noktaları, ISO 22 viskoziteli bir yağ için 165 °C’den ISO 1000 viskoziteli bir yağ için yüksek 260 °C’ye kadar değişebilir. Parlama noktalası, ham petrol türü ve rafinasyon sürecinden etkilenen viskozite derecelerinde bir miktar değişiklik gösterir.

Daha önce bahsedildiği gibi, sentetik yağlayıcılar tipik olarak mineral yağ muadillerine göre daha yüksek parlama noktaları sergiler. Bu nedenle bazen parlama noktası testinin kullanılmasıyla yanlış veya karışık bir yağın tespit edilmesi mümkündür. 

gres yağı çeşitleri banner
Corfin lubrication blog içeriği sonsuz dişli nedir hakkında bilgiler

Ancak pratik açıdan bakıldığında, kızılötesi spektroskopi, TAN, viskozite ve renk gibi diğer rutin testler, kullanıcıları yanlış veya karışık yağlayıcılar konusunda uyarmada daha etkilidir. Bu durumlarda, parlama noktası testi, doğrulayıcı bir rolde daha iyi hizmet eder.

Bu Yazılarımızda İlginizi Çekebilir

Yağ Değişim Aralıkları Nasıl Belirlenir?
Yağın erken yaşlanmaya maruz kalması normal karşılanan bir durumdur. Genel...
Çok Amaçlı Gres Kullanım Alanları ve Özellikleri
Basit bir ifadeyle çok amaçlı gres, birden fazla uygulamada kullanılabilen...
Gres Uyumluluğu Tablosu ve Referans Kılavuzu
Endüstriyel tesislerin tamamında yağlama söz konusu olduğunda çoğu bakım personeli...
Demir Çelik Sektöründe Enerji Verimliliği
Demir Çelik sektörü birçok sanayi koluyla iç içe olması nedeniyle...